Roedd hi’n ddiwrnod braf a heulog yn Llanfair­pwllgwyngyll­gogery­chwyrn­drobwll­llan­tysilio­gogo­goch, pentref bach gyda enw mawr a thynged fawr ar y dydd hwn.

It was a beautiful and sunny day in Llanfair­pwllgwyngyll­gogery­chwyrn­drobwll­llan­tysilio­gogo­goch, a small village with a long name and great destiny on this day.

Yn yr awel cymysg o sŵn defaid a chwerthin plant, roedd Llewelyn sy'n berchen ar y dafarn leol, yr 'Yr Hufen Ddu', yn paratoi ar gyfer noson fywiog o gerddoriaeth Geltaidd.

In the mixed breeze of sheep sounds and children's laughter, Llewelyn, the owner of the local pub, the 'Yr Hufen Ddu', was preparing for a lively night of Celtic music.

Mewn cae cyfagos, roedd Eilir yn gwylio'i braidd yn pori’n dawel, pan sylwodd ar un dafad, a oedd yn edrych yn fwy anturus na'r lleill.

In a neighboring field, Eilir was watching her sheep grazing quietly when she noticed one sheep, which looked more adventurous than the others.

Y dafad hon, enwog am ei hymddygiad, a lwyddodd yn rhywsut i slipio trwy'r giât wedi'i gadael ar agor.

This sheep, famous for its behavior, somehow managed to slip through the open gate.

Roedd Rhys, ffermwr ifanc o gyffiniau'r pentref, yn cerdded heibio gan chwerthin wrth weld y dafad ofnadwy yn llwyddo i ddianc.

Rhys, a young farmer from the village, walked by and laughed as he saw the incredible sheep successfully escaping.

Felly dechreuodd hanes y dafad yn y dafarn.

So the sheep's story began in the pub.

Crwydrodd y dafad heb ofal i ganol y pentref a thrwy ddrysau agored yr 'Yr Hufen Ddu'.

The sheep wandered carelessly through the village and through the open doors of the 'Yr Hufen Ddu'.

Llewelyn, a oedd yn taflu gwydr i’r golchwr, oedd y cyntaf i sylwi ar y dafad yn sefyll yn ymyl y bwrdd pŵl gyda'i llygaid gwyllt a'i chnawd yn chwyrn.

Llewelyn, who was throwing glass to the dishwasher, was the first to notice the sheep standing by the pool table with its wild eyes and shaggy fur.

"Be sy'n mynd yma?

"What's going on here?"

" gwaeddodd Llewelyn, ond cyn iddo allu gweithredu, roedd y dafad wedi taflu ei phen i lawr ac wedi penderfynu ei bod hi'n bryd profi bar y dafarn.

shouted Llewelyn, but before he could act, the sheep had thrown its head down and decided it was time to test the pub's bar.

Rhedodd o gwmpas y lle, dal cerbydau gwydraid a thorri llestri, tra roedd y cwsmeriaid yn neidio o’u seddi ac yn gweiddi mewn cyffro.

It ran around the place, knocking over bar stools and breaking glasses, while the customers jumped out of their seats and shouted excitedly.

Cyrraeddodd Eilir y dafarn ar frys a gwelodd y llanast.

Eilir reached the pub in a hurry and saw the mess.

Gwyddai fod yn rhaid dod â’r sefyllfa dan reolaeth cyn gynted ag y bo modd.

She knew she had to take control of the situation as soon as possible.

Gyda chymorth Rhys, aeth i'r afael â'r dafad fyndog, ac ar ôl rhywfaint o frwydr a lawer o gelloedd o chwerthin, llwyddodd i ddal y dafad yn dynn.

With Rhys' help, she tackled the unruly sheep, and after a struggle and a lot of bursts of laughter, they managed to catch the sheep tightly.

Daeth tawelwch dros y dafarn yn sydyn.

A sudden calm fell over the pub.

Roedd cwsmeriaid yn syllu â syndod ac yna'n dechrau bob un, clapio o’r diwedd.

Customers looked on in surprise and then started clapping at last.

Roedd Llewelyn yn chwerthin gyda rhyddhad a chynigiwyd diodydd am ddim i Eilir a Rhys am eu hymdrechion arwrol.

Llewelyn laughed with relief and offered free drinks to Eilir and Rhys for their heroic efforts.

Dod â’r dafad yn ôl i’r cae, disgyblodd Eilir y dafad mewn ffordd garedig ond cadarn.

Bringing the sheep back to the field, Eilir calmed the sheep in a kind but firm manner.

Gwahoddodd Rhys tost i'r 'Yr Hufen Ddu' a threfnwyd gig cerddorol arbennig i ddathlu achub y diwrnod.

Rhys invited to the 'Yr Hufen Ddu' and arranged a special musical gig to celebrate the day's rescue.

O hynny ymlaen, adnabuwyd diwrnod hwnnw fel 'Diwrnod Dafad Difyr Llanfair­pwllgwyngyll’.

From then on, that day was known as 'The Amusing Sheep Day of Llanfair­pwllgwyngyll’.

O hynny ymlaen, pan roedd angen motiff ar y pentrefwyr i gofio ymddygiad arfog, byddent yn dweud, "Wel, fe allech chi fod fel y dafad yn 'Yr Hufen Ddu'!

From then on, when the villagers needed a motif to remember stubborn behavior, they would say, "Well, you could be like the sheep in 'Yr Hufen Ddu'!"

" ac roedd hynny'n ddigon i bawb chwerthin a cherdded ymlaen gyda gwên ar eu hwyneb.

and that was enough to make everyone laugh and walk on with a smile on their face.